Theo quy định của Bộ luật Hình sự hiện hành, người nào trộm cắp tài sản có giá trị từ 2 triệu đồng đến dưới 50 triệu đồng hoặc dưới 500.000 đồng nhưng gây hậu quả nghiêm trọng hoặc đã bị xử phạt hành chính về hành vi chiếm đoạt hoặc đã bị kết án về tội chiếm đoạt tài sản, chưa được xoá án tích mà còn vi phạm, bị phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm.
Từ ngày 1/7, áp dụng Bộ luật Hình sự năm 2015 việc xác định tội danh Trộm cắp tài sản có một số thay đổi. Theo đó người nào trộm cắp tài sản trị giá từ 2 triệu đồng đến dưới 50 triệu đồng hoặc dưới 2 triệu đồng nhưng thuộc một trong các trường hợp sau đây thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm.
Thứ nhất, người đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi chiếm đoạt tài sản mà còn vi phạm. Thứ hai, người đã bị kết án về tội này hoặc về một trong các tội về xâm phạm sở hữu tài sản như: cướp tài sản, cướp giật tài sản, bắt cóc nhằm chiếm đoạt tài sản, cưỡng đoạt tài sản… chưa được xóa án tích mà còn vi phạm.
Trường hợp thứ ba là hành vi trộm cắp gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội. Một yếu tố thứ 4 khác biệt so với luật cũ là đạo chích sẽ bị phạt tù nếu tang vật là phương tiện kiếm sống chính của người bị hại và gia đình họ; tài sản là kỷ vật, di vật, đồ thờ cúng có giá trị đặc biệt về mặt tinh thần đối với người bị hại.
Khung hình phạt dành cho người phạm tội từ 2 năm đến 20 năm, trong khi theo luật cũ mức hình phạt cao nhất có thể tới tù chung thân.
Ở luật mới, những cụm từ “gây hậu quả nghiêm trọng” hay “gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng” đã được thay thế bằng những hành vi cụ thể, chính là những tình tiết tăng nặng gồm: phạm tội có tổ chức, có tính chất chuyên nghiệp, chiếm đoạt tài sản có trị giá 50-200 triệu đồng, hành hung để tẩu thoát, trộm cắp tài sản có trị giá 50-200 triệu đồng, lợi dụng hoàn cảnh thiên tai, dịch bệnh…
Luật sư Vũ Tiến Vinh, Hà Nội cho rằng điểm mới của Bộ luật Hình sự 2015 là không còn phụ thuộc vào giá trị vật chất của tài sản mà vẫn có thể xử lý hình sự. Các vụ trộm chó thời gian qua nếu xác định "gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội” hoàn toàn có thể xử lý hình sự với cẩu tặc dù giá trị của con vật không lớn.
Cũng theo luật sư Vinh, pháp luật khuyến khích chủ tài sản cũng như mọi công dân trình báo khi phát hiện có hành vi trộm cắp xảy ra. Việc trình báo có thể thực hiện bằng văn bản hoặc trình bày trực tiếp với cơ quan công an cấp xã nơi gần nhất. “Không nên vì giá trị tài sản nhỏ mà không trình báo và việc trình báo nên thực hiện càng sớm càng tốt”, luật sư Vinh khuyến cáo.
Bảo Hà - VnExpress
